تفاوت گیتار با عود

هر دو ساز گیتار و عود از سازهای زهی هستند که در بسیاری از فرهنگ ها و سبک های موسیقی به کار می روند. اما این دو ساز در طراحی، صدا، و سبک نواختن تفاوت های زیادی دارند. در این مقاله به بررسی تفاوت های اصلی بین گیتار و عود می پردازیم.

تاریخچه گیتار و عود

گیتار یکی از سازهای قدیمی و محبوب در جهان است که تاریخچه آن به قرن ها قبل بازمی گردد. این ساز ابتدا در اسپانیا به شکل مدرن خود درآمد و سپس در سراسر جهان رواج یافت. گیتار به مرور زمان دچار تحولات زیادی شد و انواع مختلفی از آن مانند گیتار کلاسیک، الکتریک و آکوستیک پدید آمدند.

عود نیز یکی از سازهای کهن است که ریشه در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا دارد. این ساز از دوران باستان تا به امروز در موسیقی سنتی این مناطق نقش مهمی ایفا کرده است. عود به ویژه در موسیقی عربی، ترکی و ایرانی بسیار محبوب است.

ساختار فیزیکی

گیتار

گیتار دارای بدنه ای بزرگ و گرد است که معمولاً از چوب ساخته می شود. این ساز دارای شش سیم است که به ترتیب از پایین ترین به بالاترین صدا تنظیم می شوند. گیتارهای الکتریک و آکوستیک ساختار مشابهی دارند، اما گیتار الکتریک دارای پیکاپ هایی است که صدا را تقویت می کنند.

عود

عود دارای بدنه ای گرد و پهن است که معمولاً از چوب درختان میوه ساخته می شود. این ساز دارای یازده یا سیزده سیم است که به صورت جفتی تنظیم می شوند. همچنین، عود دارای دسته ای کوتاه و پهن است که نواختن آن را از گیتار متفاوت می کند.

صدا و تونالیته

گیتار

گیتار دارای صدایی گرم و دلنشین است که می تواند در انواع مختلف موسیقی به کار رود. از موسیقی کلاسیک گرفته تا راک و پاپ، گیتار می تواند تنوع زیادی را در صدا ارائه دهد. گیتار آکوستیک صدای طبیعی تری دارد، در حالی که گیتار الکتریک قابلیت تغییر و تقویت صدا را دارد.

عود

صدای عود بسیار دلنشین و ملوکانه است. این ساز دارای تونالیته ای گرم و غنی است که به ویژه در موسیقی سنتی خاورمیانه و شمال آفریقا بسیار محبوب است. عود به دلیل صدای خاص و منحصر به فرد خود، می تواند احساسات عمیقی را در شنونده به وجود آورد.

سبک نواختن

گیتار

نواختن گیتار به تکنیک های مختلفی نیاز دارد. از پیک (مضراب) تا انگشتان دست راست و چپ، هر کدام از این تکنیک ها می توانند تاثیری متفاوت بر صدا و نحوه نواختن داشته باشند. گیتار به ویژه در موسیقی پاپ و راک بسیار محبوب است و نوازندگان معروفی همچون جیمی هندریکس، اریک کلپتون و کارلوس سانتانا را به خود جذب کرده است.

عود

نواختن عود به تکنیک های خاص خود نیاز دارد. استفاده از مضراب (که به آن "ریشه" نیز می گویند) و انگشتان دست راست و چپ برای تولید صدا از جمله این تکنیک ها هستند. نواختن عود معمولاً نیاز به تمرین زیاد و دقت بالا دارد. این ساز در موسیقی سنتی خاورمیانه و شمال آفریقا به کار می رود و نوازندگان معروفی همچون منیر بشیر و نصیر شمه به این ساز تسلط دارند.

کاربرد در موسیقی

گیتار

گیتار یکی از سازهای چند منظوره است که در انواع مختلف موسیقی به کار می رود. از موسیقی کلاسیک گرفته تا بلوز، جز و راک، گیتار می تواند در هر نوع موسیقی جایگاه خود را پیدا کند. این ساز به ویژه در موسیقی پاپ و راک بسیار محبوب است و به عنوان یکی از اصلی ترین سازها در این سبک ها شناخته می شود.

عود

عود به ویژه در موسیقی سنتی و فولکلور خاورمیانه و شمال آفریقا جایگاه ویژه ای دارد. این ساز به عنوان یکی از اصلی ترین سازها در موسیقی عربی، ترکی و ایرانی شناخته می شود. عود به دلیل صدای خاص و منحصر به فرد خود، معمولاً در قطعات موسیقی ای که نیاز به ایجاد احساسات عمیق دارند به کار می رود.

تفاوت های فرهنگی

هر دو ساز گیتار و عود نقش مهمی در فرهنگ های مختلف ایفا می کنند. گیتار به ویژه در فرهنگ های غربی جایگاه ویژه ای دارد و در بسیاری از سبک های موسیقی غربی به کار می رود. از سوی دیگر، عود در فرهنگ های خاورمیانه و شمال آفریقا نقش مهمی دارد و به عنوان یکی از اصلی ترین سازها در موسیقی این مناطق شناخته می شود.

نتیجه گیری

در نهایت، هر دو ساز گیتار و عود دارای ویژگی ها و مزایای خاص خود هستند. گیتار به دلیل تنوع صدا و قابلیت استفاده در انواع مختلف موسیقی بسیار محبوب است، در حالی که عود به دلیل صدای خاص و منحصر به فرد خود در موسیقی سنتی و فولکلور جایگاه ویژه ای دارد. انتخاب بین این دو ساز بستگی به علاقه و سبک موسیقی مورد نظر هر فرد دارد. ( به نقل از 123 سلکت )